Kâr Payı İle Faiz Arasındaki Fark Nedir?

Kar payı; bir işletmenin yıl sonunda elde ettiği kârı katılımcılarına pay etmesi,  Faiz ise verilen para karşılığında elde edilen kârdır. Tüketicilerin kafasını karıştıran bir olay haline gelen kâr payı ile faizin farkları için ayrıntıları incelemenizde fayda bulunuyor.

ÖN DİNİ BİLGİ: Her ne kadar sitemiz bir ekonomi sitesi olsa ve “din alanında” bir ilahiyatçı kadar üstün bilgilere sahip olmasa da sözlüğe bakıp anlam incelemesi yaptığımızda esasında faiz denilen şeyin de bir çeşit banka kar payı olduğunu görebiliyoruz. Elbette bu konuda vicdani takdir yapmak ve elinizi kalbinize koyup bir seçimi yapmak size aittir. Unutmadan belirtmek gerekir ki; her iki gelir yönteminde de “çalışmadan, yorulmadan ve efor sarf etmeden oturulan yerden para kazanmak” söz konusudur. Ancak bir kesim de bu konuda diyor ki “çalışmama diye bir şey yok kar payı alanlar zekalarını çalıştırmaktadır”. Hangi kesim haklı cidden kararsız kaldık.

KISA UYARI: Son zamanlarda kar payı verme vaadi ile sizden sermaye isteyen çeşitli oluşumlar türedi. Bunlardan bazıları dolandırıcılık maksadıyla türemiş olup paralarınızı iç etme ihtimali söz konusudur. Ayrıca gerek SPK mevzuatı gerekse güncel tebliğler uyarınca halktan portföy yönetim lisansı ya da ruhsatı olmadan ve Sermaye Piyasası Kurulun’dan izin almadan para toplamak suçtur. Bu bilgiler aklınızın bir köşesinde dursun ki karşınıza çıkabilecek olası dolandırıcılara karşı uyanık olabilin.

Her ne kadar sözlük anlamları farklı olsa da neticeye bakıldığında iki uygulamadan da yatırılan para neticesinde bir gelir elde edilmektedir.  Tek fark kar ortaklığında sizin adınıza ticaret yapılması, sonucunda zarar etme ihtimalinin bulunmasıdır. Faiz de ise bankalar yatırılan parayı işletir ve bu işletilen paradan belli kısım size verirler her zaman alacaklı olursunuz zarar etme ihtimaliniz olmaz.

Faiz mi Yüksek Kâr Payı mı?

Öncelikle faiz ve kâr payı konusunun ülkemizde yanlış bilindiğini ve yanlış yönlendirildiğini düşünenlerdenim. Bankalar faizli para alıp verirken piyasadaki koşulları dikkate alarak bir faiz oranı belirler ve bu faiz oranı hep esnek olur. Buna karşılık kar payı ile işlem gören katılım bankalara müşterileri ile kâr / zarar ortaklığı anlaşması yaparlar ve çıkan sonuca göre paylaşım sağlarlar. Vatandaşların da bu noktada kafasının karıştığı bir gerçek. Bu nedenle katılım bankaları belirli günlerdeki kar payları için belli bir oran belirliyorlar ve bu oranlar çerçevesinde para alıp verebiliyorlar.

Kar Payı Dağıtanlar

Fakat genel hatlarıyla bakıldığında Finans Kurumları veya katılım bankaları eli ile ortaklığa katılan müşteriler kar-zarar akdini kabul ederek paralarını finans kurumlarına yatırırlar. Bu nedenle uygulama olarak kar payı emek ve sermaye ortaklığı olarak karşımıza çıkar, kar payında her zaman bir risk durumu vardır. Ortaklardan alınan sermaye ticarette kullanılır ve sonuç olarak elde edilen kar ortaklara pay edilir, bir nevi bu durum kar-zarar ortaklığı olarak değerlendirilir. Ortaklar bu ticaret sonucunda kar elde edebilirler, kar etmeyebilirler veya zarar edebilirler. Bu durum işletmenin performansına bağlıdır.  Finans kurumlarına katılan ortaklar faizi ret etmiş, miktarı belli olmayan kar ortaklığını kabul etmiş olurlar.

Bankalar Faizle Para Alıp Veriyorlar

Ancak faizde müşteriler bankalar eli ile işlemlerini yaptırırlar, zarar etmek gibi bir şey söz konusu değildir. Her zaman azda olsa kar elde edilir. Şöyle düşünelim müşteriler bankalara paralarını bankaların kullanması karşılığında kiraya verirler ve bu kiraya verme sonucunda bankalar belli kat sayılarla hesapladıkları faiz oranında yatırılan paranın kirasını almış olurlar. Faizde her hangi bir emek ve sermaye ortaklığı söz konusu değildir. Müşteri yatırdığı parayı ve alacağı miktarı (faiz miktarı) önceden bilir ve dönem sonunda bankadan belirtilen faiz oranını talep eder. Dolayısıyla kar-zarar söz konusu olmazken net bir gelir elde edilmiş olur.

Netice olarak hiçbir zaman zarar etmeden kar etmek gibi bir düşünceye sahipseniz, sürekli kazanarak paranızın da artarak, risklerden uzak durmak isterseniz banka faizi tercih edilecek bir yol olabilir.

Fakat ben kar-zarar ortağı olup katılımcı olmak istiyorum, kar edebilirim zarar etsem de risk almalıyım diyenlerdenseniz kar payı veya başka deyişle katılım ortaklığını düşünebilirsiniz.

Kar Payı İle İşlem Gören Bankalar

İslam’a dayalı bankacılık işlemlerini yerine getiren katılım bankalarının kar payı karşılığı kredi tahsisinde bulunması ayrıca bunun için mevduat toplandığını hatırlatalım. Bununla ilgili olarak Güncel Faizsiz Kredi Veren Bankalar başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Faizsiz işlem gören bankacılık görevini üstelenen Katılım Bankalarının zamanla sayısı artarken, devlet bankaları olan Ziraat ve Vakıfbank katılım bankalarını da açarak kâr payı ile işlem görmeye başladı.

Yorum yapın

Krediler