Orta gelirin altında milyonlarca kişiye ev sahipliği yapan ülkemizde alınabilecek en değerli varlık içinde yaşamımızı idame ettirebileceğimiz bir konut dersek sanırım kimse yanılmaz. Maddi ve manevi olarak ciddi bedellerin ödendiği konut alımları gelire oranla ödemek zorunda olduğumuz yüksek meblağlar ile telaffuz edilebiliyor. Bu nedenle bir kere almanıza rağmen yıllar boyunca ödemesini gerçekleştireceğiniz ev alımında tecrübeniz bulunmadığı gibi atacağınız adımları bilemezsiniz ve sizin hayatınızı etkileyecek kararları oldukça acemi işlemler neticesinde alabilirsiniz.
Sizlerde konut alımı düşüncesindeyseniz ya da alım aşamasında iseniz mutlaka ev alırken yapacağınız hatalar ve bu hatalardan nasıl bertaraf olacağınız hakkında bilgi edinmelisiniz ki, ödeyeceğiniz bedeller karşısında dirençli durabilesiniz.
Artan konut bedelleri, enflasyon ile birlikte aylık ücret karşılığı kiraladığımız konutların kira bedelleri de artış gösteriyor ki, kiracıların en büyük şikayetleri arasında. Özellikle gelişmiş kentlerde ve fiziki durumuna göre daha yüksek kira tutarları ödenmek zorunda kalınması vatandaşların ev sahibi olma isteğini artırıyor ve kişileri bir bakıma yatırım yapmaya teşvik ediyor. Yaşları ilerlemiş olan insanlar ayaklarını biraz daha ağır basarken, genç nesil biraz daha düşüncesiz attığı adımlar neticesinde almış oldukları evden, ödedikleri paraya kadar pişmanlık yaşabiliyor.
En Büyük Hata Acele Etmemiz
Hayata bakış açımız hepimizin farklıdır. Bu nedenle hayattan beklentilerimiz, hayatın neresinde olmak isteğimiz zaman zaman gerçekte olduklarımızdan uzak kalabiliyor. Ev alımında en büyük hatamız aceleci davranmamız dersek bir çok insana tercüman olmuş oluruz.
Bu nedenle konut alımında mümkün olduğu kadar sakin olunmalı, mantıklı düşünmeli, gerçek bilirkişilerden gerçek bilgiler edinerek adım atmalı ve hayatınızda belki de bir kez alımını gerçekleştireceğiniz bu işlemi tadını çıkara çıkara yapmalısınız.
“Acele işe şeytan karışır” derler arkadaşlar. Siz de bu atasözüne itibar ediniz.
Ayrıca mesela aynı gün içinde karar vermeye kalkmayınız. En az 1 hafta düşününüz. Aksi halde hatalı bir karar vermeniz işten bile değildir.
Oturduğunuz Evin Kontrat Durumu
Konut alımı için yola çıkmışsanız burada alacağınız ev ile boşaltmak zorunda kalacağınız kiralık konutun kira kontratında belirtilen sözleşme kalemleri önem arz eder. Çünkü burada yapmış olduğunuz protokol sizi bir takım yükümlülüklerin altına sokar ve sizler kira kontrat süresi bitiminden önce evin boşaltılması halinde maddi zarara uğrayabilirsiniz. Yani boşaltacağınız eve kira ödemesi yapmaya devam edebilirsiniz ve bu kontrata uymamanız halinde ise ev sahibi ile adli makamlarda davalarda yargılanmanız mümkün haline gelebilir. Bu gibi nedenlerin önüne geçmek için yapacağınız protokole sizi maddi olarak bağlayıcı maddeleri eklemekten kaçınmalısınız.
Kiracıları tahliye etmek şu devirde hiç kolay değil. Ufacık bir kira davası bile senenlerce süregeliyor. O sebeple halihazırda eski ev sahibinin yapmış olduğu kira sözlşemelerini küçümsemek gibi bir hata yapmayınız.
Alacağınız Evdeki Komşular
Almak istediğiniz konutta size komşu olacak kişiler sizin hayatınızı etkileyecek en büyük faktörler. Evin neden satıldığı önemli bir husus. Daha önce kullanılmış bir konut alımı yapıyorsanız mutlaka etrafınızdaki komşuları araştırmalısınız. Hatta apartmanda oturan her daire sahibi ve kiracıları araştırılmalı ki ilerleyen dönemlerde sizleri mağdur edecek durumlarla karşılaşmayın. Apartman yaşamlarında hayvan yetiştiriciliğinden temizliğine ve yönetimine varan dikkat edilecek bir dizi hususlar bulunuyor. Bu hususların sizin yaşamınızı etkilememesi ve huzurunuzun bozulmaması adına sağlıklı düşünmek önemli olacaktır. Elinizdeki cep telefonundan yada internetten girerek evin etrafını, özelliklerini, muhtemel karşılaşacağınız problemleri çözmeniz mümkün değildir.
Almak istediğiniz konutta inceleme yaparken mutlaka not alın. Size getireceği avantajları ve dezavantajları bir bir sıralayın ve üzerinde istişare edin. Kendinize soracağınız başlıca sorular;
- Binanın yaşı,
- Kullanım alanları
- Cephesi
- Konumu
- Yıllık Getirisi
- Ödenecek Aidat Tutarları
- Banyo sayısı
- İş yerine ve alışveriş merkezlerine uzaklığı
Alacağınız ev ne kadar cazip olursa ileride fiyat artışı o denli yüksek olur ve muhtemel satmanız gerektiğinde de daha iyi fiyatlardan ve hızlı bir şekilde satabilirsiniz. Bir anlık hevesinize kapılarak bazı hususları atlayıp ev sahibi olmayın. Özellikle iş yerine uzak olması sizin zaman kaybınıza ve maddi açıdan fazla yakıt parası ya da ulaşım masrafı ödemenize neden olacaktır.
Krediyle Alıyorsanız Konut Kredilerini İyi Araştırmalısınız
Maddi olarak en büyük yükümlülüğünüz geri ödemesini yapacağınız konut kredileri. Bankalar tarafından farklı koşullarda sağlanan konut kredisi faizleri uzun yıllar ödeme yapmanız gerekeceğinden küçük miktarlar bile dönem sonunda yüksek tutarlara neden oluyor. Yani bir puan düşüğüne alacağınız konut kredisi size ciddi indirimler sağlayabilir. Maaş anlaşması yaptığınız yani maaşınızı aldığınız bankadan başlayarak konut kredisi faizlerini araştırmalısınız ve gerektiğinde banka ile pazarlık bile yapmalısınız.
Sadece faiz oranı değil alacağınız kredi karşısında ödemesini yapmak zorunda kalacağınız kredi tahsis ücreti, ekspertiz ücreti, ipotek tesis ücreti, hayat sigortası, DASK ve ev sigortası poliçe bedellerini de araştırmak zorundasınız. Bu hususlar için hazırladığımız konut kredisi alırken ödeyeceğimiz masraflar başlıklı yazımızı okumalısınız. Çünkü bir puan düşük alacağınız konut kredisi için ödeyeceğiniz ipotek ücreti yada hayat sigortası bedeli sizin o bir puanı peşin olarak ödemeniz anlamına gelebilir. Yasal olarak ekspertiz, ipotek tesis ve kredi tahsis ücreti sınırlandırılmış durumda olsa da, dikkat edilmesi gereken hususlar arasında bulunuyor.
Bazı tüketiciler konut kredisi kullanımında bankaların kampanyalarındaki birkaç hususu aldanarak ticari konut kredisi kullanma yoluna gidiyor. Burada gerçek bir kişiyseniz ticari konut kredisi kullanmaktan kaçınmanız sizi maddi yükümlülüklerden kurtarır. Senetle ev alımı yapıyorsanız dikkat edeceğiniz hususları ayrıca gözden geçirmelisiniz.
Kredi Taksitlerinin Hesaplanması
Size tahsis edilen konut kredisi yasal olarak gelir gider bütçenize göre onaylanıyor. Fakat gözden kaçan hususlarla karşılaşılabilir ve olması gerekenden fazla bir kredi çekerek ödemelerde zorlanabilirsiniz. Bu nedenle alacağınız konutun ödemesini kredi ile yapacaksanız ödeme taksit tutarı ve vadesini iyi hesaplamalısınız ki ileride yaşamınızı idame ettirecek giderler karşısında maddi açıdan zorlanmayasınız.
Konut Bedelini Düşürmek
Konut alımında en önemli husus alırken kazanacağınızdır. Sizler satarken değil alırken kazanacağınızdan mutlaka alacağınız evin bedeli ile ilgili iyi araştırma yapmalısınız ve evin sahibi ile pazarlığınıza ağırlığınızı koymalısınız. Bir emlakçı aracılığıyla ev almaktansa ev sahibinden almak daha avantajlı olabilir çünkü yüzde 3-4 gibi oranlar ile satın alacağınızdan yüksek tutarlar ödemek zorunda kalırsınız. Bu nedenle pazarlık önemli ve evin satış bedelini düşürecek ev ile ilgili problemleri de önünüze alarak ev sahibine yapacağınız baskı ile evin bedelini düşürebilirsiniz.
Konutu eğer müteahhitten alıyorsanız yada inşaat firmasından pazarlık yapmak biraz daha zor olabilir. Fakat karşınızdaki firma paraya sıkışık bir durumda ise sizin için bir artı konumuna gelen bu hususu pazarlık ta iyi değerlendirmelisiniz. Ayrıca tapu işlemleri hususunda da dikkat edilecekler ile ilgili olarak hazırladığımız Konut Kredisinde Tapu İşlem Süreci başlıklı yazımız faydalı olacaktır.
Sigorta Yaptırmaktan Kaçınmayın
Alacağınız eve büyüklüğüne ve değerine göre bankalar sigorta yaptırmak ister. Fakat ev alan kişiler bunun maddi yükümlülüğünden kurtulmak için bu sigorta yönteminden kaçınma yolunu seçerler. Sizler mutlaka alacağınız evi sigortalatmalısınız. Çünkü kısıtlı ödemeler yaparken evinizin başına gelebilecek bir husus nedeni ile bu hususun maddi bedelini karşılayamaz halde olabilirsiniz. Bu hususu düşünmekte fayda olduğu kanısındayım.
TAPU KÜTÜĞÜNDEKİ ŞERHLER HANESİNE İYİCE BAKIN
Bunu en sona sakladım çünkü bu dikkat edilecekler arasında belki de en önemlisi şerhlerdir. 3. kişi adına yarar sağlayan şerhler var mı yok mu kontrol etmenizde fayda var. Mesela dikkat etmeniz gereken başlıca şerhler nedir;
- İntifa hakkı şerhi
- Kira sözleşmesi şerhi
- Aile konutu şerhi
- Geçit hakkı
- Ön alım hakkı
- İpotek şerhi
Bunlardan bir veya birkaçı mevcut ise mülkünüzün değeri %90’dan fazla eriyebilir. O sebeple bir mülk alacak iken ilk yapmanız gereken şey tapu kütüğüne bakmak olmalıdır.