Çekilen Kredi Muhasebe Kaydı Nasıl Yapılır? Kredi çekmek hepimizin hayatında ne kadar önemli bir hal aldı değil mi? Özellikle de pek çok insan gerek kişisel gerekse de iş amacı ile artık nakit para ihtiyacını bu yolla karşılamaktadır. Bundan olsa gerek artık kredilere yönelik olan düzenlemeler de hayatımızın her yerinde yer almaktadır. Özellikle de bireysel olmayan kredilerin muhasebe kayıtlarının tutulmasının gerekli olması nedeni ile olsa gerek oldukça önem arz eden noktalar arasında yer almaktadır. Genel itibari ile gerek kişisel gerekse de ticari amaçla olması fark etmeksizin artık kredi bizim hayatımızın bir parçası haline gelmiş durumda. Biz yazımızı kişisel krediler manasında değil de ticari amaçlı olanların bakımında ele alma niyeti içerisindeyiz. Biz de size genel olarak bilgi verdikten daha sonra konu ile alakalı örnekler ile de pekişmesinde katkı sağlamış olacağız.
İşletmeler faaliyetlerini sürdürürken kimi zaman nakdi anlamda bazı sıkıntılar ile karşılaşmaktadır. Bu nedenle olsa gerek özellikle de kredi alınması da bu sıkıntının çözümleri arasında yer almaktadır. Bir işletmeye kredi alınmasında gerekli olan alımlar ise: “bina alımı, tesis makine alımı, demirbaş alımı, nakit ihtiyaçlarından ve benzeri durumlar” nedeni ile ortaya çıkmaktadır.
Biz de sizler adına bu yazıda işletmelerin gerek bankalar gerekse de özel finans kuruluşlarından sağlamış oldukları kredilerin muhasebe kayıtlarının nasıl tutulduğu ile ilgili bilgi vermeyi amaç edindik. Aşağıdaki bilgiler size gerekli kayıtları anlamak adına bilgi sağlayacağı için de dikkatle incelemeniz ve gerekmesi halinde tekrardan bakılmasında yarar vardır.
Bankadan kullanılan krediler işletme ihtiyaçlarına yönelik olması gerekmektedir.
- Banka Kredileri kısa ve uzun vade olarak iki şekilde almaktadır. Kısa Vadeler bir yıllık süre ile alınan kredileri ifade etmektedir. Uzun Vadeler ise bir yıldan daha uzun olan vadelere denk gelmektedir.
- Banka Kredi borcuna yönelik olan gösterimlerde bilânçoda ana para ile faizi ayrı şekilde göstermek gerekmektedir.Ana para ve faiz toplamı bilânçonun pasif tarafında yer alması gerekir iken ileriki aylarda ve yıllarda ödenmesi gerekli olan faizler ise bilânçonun aktif kısmında bulunması gerekli olan kalemlerdir.
- Banka Kredisi sayesinde alınmış olan her türlü aktif değer ilk dönem çıkan finansman maliyeti aktif varlığın maliyetine atılır. İlk yıldan sonra oluşan finansman maliyetleri direkt finansman maliyetine atılarak muhasebe kaydında gösterilmesi gerekmektedir.
- Döviz cinsinden alınmış olan banka kredi borçları geçici vergi dönemlerinde ve dönem sonunda değerleme işlemine tabi tutulması gereklidir.
- Banka kredilerine değerleme yapılması halinde borçlar DÖVİZ ALIŞ kuru üzerinden değerlendirmeye alınmaktadır.
- Banka kredilerine yönelik olarak hesap değerleme yapılması halinde;
Bilânçonun pasif kısmında yer alan kısa ve uzun vadeli 300- 400 nolu hesabı değerleme yapılması halinde Bilânçonun aktif tarafında bulunan 180–280 nolu hesabında değerleme işlemine alınması gerektiğini de unutmamak gerekli olacaktır. Değerleme işlemi sırasında 300–400 nolu hesaplarda zarar çıkması halinde 180–280 nolu hesapların değerlemesinde dolayısı ile kar gözükecektir. Bir başka ifade ile Pasif tarafta zarar çıkar ise eğer aktif tarafta kar söz konusu olacaktır.
- Banka Kredi borçlarına yönelik olarak bir yıl içinde cari yılda tahakkuk edilmesine karşın ödenmemiş ise eğer banka kredi faiz giderleri gider olarak ele alınması gerekli olacaktır. Bkz. Danıştay Kararı No: 2004/1 Karar No: 2004/1(19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı R.G.’de yayımlanmıştır.)
- Banka Kredilerinde dönem sonlarına yönelik olarak ise; İlgili muhasebe hesaplarını muhasebenin dönemsellik gereğinden ötürü hesaplara virmanlarını yapılması gerekli olacaktır. sebebini ele almak gerekli olur ise eğer banka kredilerinin vadeleri 31.12… tarihinde değişmektedir. Özellikle de daha rahat anlaşılması adına kullanılan hesaplara bir bakmakta da yarar vardır. Daha sonrasında ise sizlere tahakkuk kayıtlarına yönelik bazı örnekler vereceğiz.
1- Kullanılan Hesaplar
180–280–300–400-(780–646)
Kullanılacak olan hesaplar şu şekilde sıralanmaktadır:
180-GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI
(Kısa Vade Finansman Maliyeti) (Bir Yıllık Finansman Maliyeti)
280-GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI
(Uzun Vade Finansman Maliyeti) (Bir Yıldan uzun Vadeli Finansman Maliyeti)
300-BANKA KREDİLERİ
(Kısa Vade Ana borç+ faiz ) (Bir Yıllık Borçlar)
400-BANKA KREDİLERİ
(Uzun Vade Ana Borç+faiz) (Bir yıldan uzun vadeli borç)
780-FİNANSMAN GİDERİ
(Ödendiği dönemdeki finansman Maliyeti )
646-KAMBİYO KARLARI
(Değerleme günü oluşan karlar )
2- Tahakkuk Kaydı
————–**.**.***—————–
102-
180-
280-
300-
400-
Kredinin Kullanılması Tahakkuk Kaydı
————–**.**.***—————–
3- Ödeme Kaydı
İşletmenin kullandığı kredi şayet Nakitsel ihtiyacından değil de aktif alımları nedeni ile kullanırsa eğer ilk yıl finansman maliyetleri aktifin varlığına kaydetmek gerekli olacaktır. Diğer dönemlerde ise bunu finansman maliyetine atmak lazım gelecektir.
Muhasebe Kaydı
————–**.**.***—————–
300-
153-
150-
252-
253-
255-
254- Vb Hesaplar.
102-
180-
Kredinin Ödemesi Ve Finansman Gideri Oluşması Kaydı
————–**.**.***—————–
Sadece Finansman Amaçlı Kredilerde Muhasebe Kaydı
————–**.**.***—————–
300-
780-
102-
180-
Kredinin Ödemesi Ve Finansman Gideri Oluşması Kaydı
————–**.**.***—————–
ÖNEMLİ NOT: Elbette tek başına yukarıdaki örneğe göz atarak bu muhasebe işini kavrayabilmeniz imkansıza yakın. Eğer ki konuya yatkınlığınız yok ise bu hususta muhasebecinizden danışmanlık alınız. Sakın ola bu tür işleri tek başınıza yapmaya kalkmayınız. Zaten muhasebe kayıt tutma işini avukatlar ve muhasebeciler dışında tek başına yapmaya yetkili kişiler yoktur. Kanunen muhasebeci olmadan bu kayıtları defterlere geçirme işlemi yapmanız mümkün değil.