Halk dilinde kredi erken ödeme cezası olarak geçse de yasal olarak kredi erken kapama ücreti olarak adlandırılıyor. Borcu devam eden kredilerin vadesinden önce kapatılması ile bir çok hukuki sorun haline gelen erken kapama masrafı 2014 yılında çıkarılan yönetmelik ile yeni kuralları düzenlemeye gidildi. Böyle bir düzenlemenin ihtiyacı da vardı.
Neden Erken Ödeme Cezası
Erken kredi ödeme; faiz gelirini düşürdüğü için bankalar açısından da bir zarar söz konusu olduğundan kredinin erken ödenmesi durumunda bankalar ceza uygularlar. Türkiye de bankalar erken kredi ödeme cezasını taşıt ve ihtiyaç kredisinde uygulamıyorlar ancak konut kredisi için aynı durum söz konusu değil, konut kredisi için erken ödeme esnasında yapılandırma söz konusu olduğundan yani bir kredi kapanırken başka kredi açıldığından ceza uygulanır veya kredinin transferi söz konusu olduğundan vede kredi çekilen bankadaki kredi kapatıldığından müşteriler erken kredi ödeme cezası vermek zorunda kalırlar.
Konut Kredilerinde Erken Ödeme
Yürürlükte olan Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna istinaden hazırlanan Konut Finansmanı Sözleşmeleri Yönetmeliğine istinaden erken ödeme cezası uygulanır. Ayrıca Tüketicinin Korunmasına Dair Kanunun 37. Maddesinde erken ödeme cezası ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır. Buna göre uygulanan cezanın üst limiti 36 aydan az olan ödemeler için %1, 36 aydan çok olan ödemeler için ise %2 olarak belirlenmiştir. Buna göre uygulanan cezalar kalan kredi vadesine göre belirlenmiştir.
Basit bir hesaplama ile erken kredi ödeme cezasını hesaplarken erken ödenecek tutar ile birlikte vade tarihi hesaplanır. Vade 36 aydan az ise %1 oranında fakat vade 36 aydan fazla ise %2 oranında hesaplama yapılarak erken kredi ödeme cezası uygulanır tabi bu oranlar kanunlarla düzenlenen üst limitlerdir. Bankalar sizden bunun üstünde bir miktar talep edemezler ancak inisiyatiflerini kullanarak uygulanan ceza üzerinden indirim yapabilirler.
Örnek hesaplama ile miktar verecek olursak 100 bin lira erken ödemeniz için 36 ay ve üstü vadelerde 2 bin Lira altı vadede ise bin lira ödüyorsunuz. 50 Bin lira borç için ise 3 ay üstüne bin lira altına ise 500 TL erken ödeme cezası ödersiniz.
Sadece Konut Kredisinde Uygulanıyor
Ülkemizde uygulanan erken kredi ödeme cezası, sadece konut kredilerinde uygulandığından dolayı bu konu üzerinde biraz duralım. Konut kredisi kullandığınızda banka tarafından verilen ve krediyi kullananların imzalamak zorunda oldukları bir sözleşme bulunmaktadır. İmzalanan bu sözleşme ile taraflar hak ve sorumluluklarını kabul etmiş olurlar. Bunun neticesinde hazırlanan ödeme planına göre ise ödemeler yaparlar. Ancak tüketici erken ödeme yapmak istediğinde ise ana para üzerinden yapılan sözleşme türüne göre (Sabit veya değişken konut kredisi) hesaplamalar yapılarak kanuni olan cezai işlemler uygulanır. Fakat faiz oranlarının değişken olması durumunda ise tüketici erken kredi ödeme cezası vermez.