Beyler artık bankalar biraz akıllandı. Eskisi gibi müşteriden haksız yere tonca kalem masraflar almaktansa uzun vadeli düşünmeyi öğrendiler. En azından artık müşteriyle ilk temasta bile ona sanki “yolunacak kaz” muamelesi yapmamayı öğrendiler. Bu durum bir avuç insanın bir araya gelip tepki göstermesi ve seslerini kamoyunda duyurmaları ile oldu. Bankalar bile hak arayan vatandaşlar karşısında ezik kalmaktadır.
KISA BİLGİLENDİRME: Konut kredileri çoğu kez bir paket ile birlikte satılır. Yani kampanya dahilinde piyasaya tanıtılır. Bu sebepten ötürü sigorta zorunludur. Bu sigorta ve kampanya masrafını krediden keserek yatırabilirler. Aslında bu uygulama hukuken pek sağlam zeminde değil. Ancak şu dönemdeki konjüktürde banka (sermaye) yerine vatandaş lehine kararlar verebilecek yargıçlar yok. Suç yargıçlarda değil onlar üzerine tahhakküm kuran adalet sisteminde.
Geliri düşük insanların konut alımında finans desteği sağlayabilmek için başvurduğu kurumlar bankalardır. Bankalar kişilere konut finansmanı sağlarken bu finansman için faiz ücreti tahsil ediyorlar. İş bununla da bitmiyor ve konut kredisi alırken ödeyeceğiniz masraflar da banka tarafından alınanlar arasında.
Alacağınız konutu bulduktan sonra tapu fotokopisi ile bankaya başvurdunuz. Size kredi için ön onay verildi. Bu noktadan itibaren alım işlemleri başlarken banka sizden kredi tahsis ücreti, hayat sigortası ücreti, ekspertiz ücreti ve ipotek tesis ücreti ödemelerinin yapılmasını istiyor. İlk etapta alınan elbette ekspertiz ücreti olarak peşinen yatırmanız gereken masraf olarak karşınıza çıkıyor.
Konut kredisi ile ev alma çabası içerisinde olanların en büyük meraklarından birisi ödeyecekleri masraf tutarları ile ceplerinden ne kadar para çıkacağı yönünde. Kredi kullanımları esnasında cebinizde çıkacağı masraflar şu şekilde;
Kredi Tahsis Ücreti
2014 yılında çıkan yasadan önce bankalar vermiş oldukları krediler üzerinden türlü isimler altında masraf kesintileri yapıyordu. Bu süreden sonra netlik kazanan kesintilerde kredi kullanımlarının hepsinde sadece kredi tahsis ücreti kesintisinin yapılabilmesinin yolu açıldı. Burada kredi tahsis ücretinin kesinti oranı alacağınız kredinin binde beşi olarak hesaplanıyor. Bu rakam 100 bin lira için 500 TL. 200 bin lira için ise 1000 TL olarak hesaplanıyor.
Ekspertiz Ücreti
Konut alımları için size tahsis edilecek kredi oranı ekspertiz raporunda belirtilen fiyatın yüzde 80’i ile sınırlı. Yani konutun tamamını kredi ile karşılamanız mümkün değil. Evinizin değerini belirlemek üzere görevlendirilen SPK Lisanslı kuruluşlarda görevli eksperler sizin alacağınız konutta inceleme yapıyor ve farklı şartlar ile eve fiyat belirlemesi yapıyor.
Ekspertiz Ücreti Ne Kadar?
Ekspertiz ücretleri yıllık olarak olarak belirleniyor ve Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giriyor. Son 22 Aralık 2017 tarihli Sermaye Piyasası Kurul Kararına göre Ekspertiz ücreti alacağınız konut, arsa ve dükkan gibi özellikleri ile metre kare hesabı ile farklı olarak hesaplanıyor. Alacağınız konut, ofis ya da büro kredileri için; 250 metreye kadar 498 TL, 500 metreye kadoar 622 TL, 1000 metreye kadar 746 Lira, 5000 metreye kadar 1.120 TL ve 5000 metre kare ve üzeri için 1.798 TL olarak hesaplanıyor.
İpotek Tesis Ücreti
Alınan evin kredi ödemeleri bitene kadar banka tarafından ipotek konulması ile oluşan masrafdır. Sizlere verilen krediler karşılığı olarak eviniz banka tarafından teminat altına alınır. Bu alım işlemi için sizden istenilen tutar ise 300-400 TL arasında değişiyor.
Hayat Sigortası Masrafı
Alınan krediler karşılığı hayat sigortası yaptırma zorunluluğu bulunmuyor. Fakat bazı bankalar verecekleri faiz oranlarına istinaden bu hizmetin alınmasını zorunlu tutuyor. Bu durumda ödeyeceğiniz hayat sigortası masrafı alacağınız kredi tutarı, yaşınız gibi hususlara göre farklı olarak hesaplanıyor.
Sigorta Masrafları
Konut alımında deprem ve ferdi kaza sigorta poliçesi bankalar tarafından düzenleniyor. Ferdi kaza sigortası hayat sigortası gibi zorunlu değil. Fakat kişiden kişiye göre yaptırım değişiyor. Yalnız DASK yani deprem sigortası zorunlu olarak yapılıyor. DASK poliçesi yıllık yapılıyor ve her yıl borcun bitimine kadar bankaya yaptırılmasa dahi poliçenin yenilendiğine dair bilgi veriliyor.
Tapu Harcı Ödemesi
Konut Kredisi Tapu İşlem Süreci başlıklı yazımızda ayrıntılara yer verdiğimiz tapu harcı ödemesi evinizin rayiç bedeli üzerinden satışa konu olsa da, sizin beyanınıza göre hesaplanıyor. Alıcı ve satıcı satış bedelinin yüzde 4’ü oranında tapu harcı ödemesi yapmak zorunda. Bu da 100 bin lira için 4 bin lira demek oluyor.
Konut Kredisi Masrafları Nasıl Geri Alınır?
Yasal alarak yukarıda belirtilen masraf kalemleri dışında herhangi bir ücret kesintisine uğramanız mümkün değildir. Bu kesintiler dışında ayrı bir kesintiye maruz kalmanız halinde ikamet ettiğiniz tüketici hakem heyetlerine başvurarak yatırmış olduğunuz ücreti biraz zaman geçse de alabilirsiniz.